حسین مرعشی علت پایین بودن بهره وری در کشور را ناکارآمدی سیاسی می داند و معتقد است که قوانین ما ضد تولید و بهرهوری هستند.
انجمن بهره وری ایران به منظور آسیب شناسی عدم ارتقای بهره وری در کشور مجموعه گفت و گوهایی رابا همکاری ایرنا پلاس با مدیران ارشد و صاحب تجربه در سطح ملی ترتیب داده است که به مرور حاصل این گفت و گوهای تخصصی و چالشی در سایت انجمن بهره وری ایران منتشر خواهد شد. میزبان ما این بار حسین مرعشی است که از رئیس دفتری هاشمی رفسنجانی در دوران ریاست‌جمهوری تا نمایندگی مردم کرمان در مجلس و استانداری این استان را در کارنامه‌اش دارد. حسین مرعشی که آخرین سمت دولتی‌اش ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سال ۱۳۸۴ است،.
وقتی از نرخ پایین بهرهوری و میانگین تقریباً صفر رشد آن در چهل سال گذشته گفتیم و خواستیم از دلایل آن برایمان بگوید، سری تکان داد و با نقل قولی از ناصرالدین شاه گفت: همه چیزمان به همه چیزمان می‌آید!
رئوس مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
بهرهوری مانند سایر حوزه‌ها ضعیف است و روند مثبتی ندارد. ما در همه ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی دچار اختلالات اساسی هستیم. ریشه این اختلالات، به نظرم مرتبط با ساختار حکومتی ماست. این ساختار بدیع، دچار بحران ناکارآمدی است و ابعاد آن در بخش‌های مختلفی قابل مشاهده است.
چهل سال است که کشور در این شرایط اضطراری باقی مانده و طبیعی است که در چنین التهاب‌هایی، نهادهای مؤثر یا به‌وجود نمی‌آیند یا اگر هم وجود دارند، رشد نمی‌کنند و از بین می‌روند. مجموعه این موارد موجب شرایط فعلی رشد و بهرهوری شده و گویی کشور بدون مدیریت در این جهان پرآشوب رها شده است.
در زمینه مقررات‌زدایی نیز باید نظامات موجود را ساده‌تر کرد. با قوانین متضادی در واحدهای صنعتی، کشاورزی، اقتصادی مواجهیم و نرخ بهرهوری نیز به دلیل همین مسائل به‌شدت پایین است. بحث دیگر مربوط به اصلاحات مالیاتی است. باید از سرمایه‌گذاری‌های گذشته که بهرهوری نداشتند، مالیات گرفته شود. مباحث مربوط به مالیات بر خانههای خالی نیز در همین رابطه است.
در بخش کشاورزی نیز ما معافیت مالیاتی داریم. این معافیت مالیاتی در ازای استفاده از منابع کشور برای تولید و بهرهوری است. اگر فردی نمی‌تواند در بخش کشاورزی بهره‌ور باشد، نباید معاف از مالیات باشد. در این مورد مالیات کمک می‌کند تا منابع به بخش‌های دیگر هدایت شوند.
مسئله مالیات در بخش‌های دیگر نیز وجود دارد. الان واحدهای با بهرهوری بالا، مالیات بیشتری می‌پردازند، اما کارخانه‌ای که سرمایه بدون تولید در آن خوابیده است، مالیات نمی‌دهد. قوانین ما ضد تولید و بهرهوری هستند و واحدهایی که بهره‌ور نیستند، باید مشمول مالیات‌های ثابت شوند و بخشودگی مالیاتی در قبال تولید باشد.
شکار فرصت‌ها و سرعت عمل در تصمیم‌گیری از راهکارهای بهرهوری هستند. افراد باید دارای غنای داخلی باشند و برای اجرای تصمیمات خود، از دیگران اجازه نگیرند. این اجازه گرفتن‌ها یا ناشی از ترس است یا عدم اعتماد به‌نفس. من هیچ وقت منتظر اجازه دیگران نماندم، مشورت کردم، ولی برای اجازه گرفتن، زمان را از دست ندادم.
اختیار دادن به مدیران نیز بهرهوری را افزایش می‌دهد. من در انتخاب مدیر، وسواس زیادی به خرج می‌دهم، ولی وقتی فردی را انتخاب می‌کنم، به وی اختیار کامل می‌دهم و در کارش دخالت نمی‌کنم. بعضی افراد هستند که به زیردستان خود حسادت می‌کنند. ممکن است صاحب سرمایه به مدیر خود حسادت کند. در صورتی که به‌جای این حسادت باید از مدیریت و خروجی کار لذت ببرد و موفقیت مدیر را موفقیت خودش بداند.
متن کامل این گفت و گو را در ایرنا پلاس بخوانید.اینجا.
