بیانیه انجمن بهره‌وری ایران به مناسبت روز ملی بهره‌وری
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
روز ملی بهره‌وری، یادآور یک واقعیت بنیادین و راهبردی در مسیر پیشرفت کشور است: بدون بهره‌وری، توسعه‌ای پایدار، عدالت‌محور و آینده‌ساز امکان‌پذیر نخواهد بود. بهره‌وری، نه صرفاً یک شعار اقتصادی، بلکه جوهره حکمرانی هوشمند، سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد، مدیریت علمی و مشارکت فعال مردم در فرآیند رشد ملی است.
انجمن بهره‌وری ایران، به عنوان یک نهاد مستقل، تخصصی و دغدغه‌مند، در این روز ملی، ضمن تبریک به همه فعالان عرصه تولید، خدمات، آموزش، پژوهش و سیاست‌گذاری، بر چند نکته کلیدی و راهبردی تأکید می‌نماید:
۱. بهره‌وری؛ محور تحول در حکمرانی و کلید غلبه بر ناترازی‌های بزرگ کشور
امروز ایران با چالش‌های بزرگی در حوزه‌های انرژی، آب، بودجه، محیط‌زیست و سرمایه انسانی روبروست. ناترازی‌هایی که اگر بدون مداخلات بهره‌ورانه و عالمانه با آن‌ها برخورد نشود، می‌توانند تهدیدات ساختاری و پایداری را برای آینده کشور رقم بزنند.
بهره‌وری، با رویکردی فراتر از صرفه‌جویی و کاهش هزینه، یعنی تولید ارزش بیشتر با منابع کمتر؛ یعنی اتخاذ تصمیمات درست در زمان درست، و یعنی استفاده هوشمندانه از فناوری، داده، نیروی انسانی، سرمایه و زمان. راه برون‌رفت از بحران‌های ساختاری کشور، نه صرفاً در تزریق منابع بیشتر، بلکه در استفاده بهینه و اثربخش از منابع موجود است.
۲. ضرورت عزم ملی و توجه ویژه حاکمیت به بهره‌وری
دولت‌ها و حاکمیت‌ها زمانی به بهره‌وری دست می‌یابند که آن را در صدر اولویت‌های خود قرار دهند. هنوز جای بهره‌وری در گفت‌وگوهای کلان حکمرانی، سیاست‌گذاری‌های بودجه‌ای، و در نظام ارزیابی عملکرد مدیران و دستگاه‌ها به درستی تعریف نشده و جایگاه شایسته و بایسته خود را نیافته است.
انجمن بهره‌وری ایران از قوای سه‌گانه، به‌ویژه دولت محترم و هیئت وزیران انتظار دارد که بهره‌وری را به عنوان یک الزام قطعی در طراحی و اجرای برنامه‌ها بپذیرند، ساختارهای لازم برای ارتقای بهره‌وری را تقویت و اصلاح نمایند و نسبت به نهادینه‌سازی تفکر بهره‌وری در ساختارهای اداری و اجرایی کشور اقدام کنند و در کلیه سطوح دولت مرکزی و استانی با جلب مشارکت فعالان اقتصادی و تشکل‌های مردم نهاد در تصمیم‌گیری‌ها نسبت به تأمین انتظارت آنان و اصابت تصمیمات بر بهره‌وری اطمینان حاصل نمایند.
۳. جایگاه آموزش و رسانه ملی در ترویج فرهنگ بهره‌وری
هیچ برنامه‌ای برای تحول ملی بدون مشارکت عمومی و تغییر فرهنگ ممکن نیست. در این میان، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و رسانه ملی، سه رکن کلیدی برای نهادینه‌سازی فرهنگ بهره‌وری در جامعه هستند. آموزش بهره‌وری باید از سنین کودکی آغاز و تا دانشگاه ادامه یابد.
از رسانه ملی نیز انتظار می‌رود که با عبور از روایت‌های کلیشه‌ای، رویکردی نو و خلاق در ترویج الگوهای بهره‌ور زندگی، تولید، مصرف، حکمرانی و شهروندی در پیش گیرد. بهره‌وری، باید در قالب قصه‌های الهام‌بخش، مستندهای آموزشی و روایت‌های مردمی به گفتمان عمومی تبدیل شود. همچنین فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، ظرفیت بزرگی برای ترویج گفتمان بهره‌وری دارند که باید هوشمندانه و خلاقانه از آن بهره گرفت.
۴. موانع پیش روی بهره‌وری را بشناسیم و برطرف کنیم
موانع بهره‌وری در ایران، صرفاً فنی و تکنیکی نیستند؛ بخشی از آن‌ها ریشه در ساختارهای ناکارآمد، مدیریت‌های کوتاه‌مدت، نبود نظام‌های انگیزشی، مقاومت در برابر شفافیت، و بی‌توجهی به شایسته‌سالاری دارند. همچنین در بسیاری از سازمان‌ها، داده و تحلیل‌های عملکردی جایگاه کافی ندارد و تصمیم‌گیری‌ها عمدتاً شهودی و فردمحور هستند.
باید صادقانه بپذیریم که بهره‌وری، در بسیاری موارد، در سطح شعار باقی مانده و قربانی نگاه‌های سطحی و مقطعی به تحول شده و مادامی که اصلاحات بنیادی و ساختاری در نظام مدیریت منابع انسانی، ساختار تشکیلاتی، نظام پاداش و ارزیابی، و فناوری اطلاعات صورت نگیرد، از بهره‌وری جز شعار باقی نمی‌ماند.
۵. نقش‌آفرینی همه بخش‌ها؛ از دولت تا بخش خصوصی و دانشگاهیان
افزایش بهره‌وری، مسئولیت مشترک همه بخش‌هاست. از مسئولان عالی‌رتبه که سیاست‌گذاری و نظارت می‌کنند، تا مدیران میانی که مجری برنامه‌ها هستند؛ از بخش خصوصی که موتور خلاقیت و نوآوری است، تا دانشگاهیان که باید دانش بومی بهره‌وری را توسعه دهند؛ و نهایتاً از مردم که در رفتارهای روزمره‌شان می‌توانند عاملان تغییر باشند.
انجمن بهره‌وری ایران اعلام می‌دارد که آماده همکاری گسترده‌تر با دولت، مجلس، دستگاه‌های اجرایی، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها، و بخش خصوصی برای تدوین راهبردها، اجرای برنامه‌ها و پایش اثربخشی سیاست‌های بهره‌ورانه است.
بیاییم با هم، در این روز ملی، پیمانی دوباره ببندیم برای آنکه ایران، با تکیه بر دانش، مشارکت و همفکری نخبگان، همیاری نهادها و همت مردمی مسیر توسعه متوازن، پایدار و مردم‌محور را طی کند.
والسلام علیکم و رحمةالله
انجمن بهره‌وری ایران
1 خرداد 1404
